Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2009

Φθηνότερος ο δανεισμός το 2009

Ρεπορτάζ: Λίλυ Σπυροπούλου
lspyropoulou@kerdos.gr

Υπέρ των δανειοληπτών... αναμένεται να κινηθεί ο τραπεζικός τομέας, σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση του κόστους δανεισμού, αν και νεότερες ουσιαστικές μειώσεις επιτοκίων, αναμένεται να πραγματοποιηθούν εντός του έτους, αλλά μετά τα πρώτα τρίμηνα. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, παρά το επιχείρημα των τραπεζιτών ότι έχουν ήδη μειωθεί τα επιτόκια και ότι δεν έχει μετακυληθεί το κόστος στους καταναλωτές από τις αυξημένες αποδόσεις στις καταθέσεις, επιχειρείται μία οριακή αποκλιμάκωση στα επιτόκια δανεισμού, με «όχημα» την... τριπλάσια μείωση των επιτοκίων στις καταθέσεις προθεσμίας, που αποτελούν τη «μερίδα του λέοντος» στο σύνολο των καταθέσεων, με ποσοστό 70%.

Ειδικότερα, σχεδιάζοντας μια νέα μείωση της τάξεως της 1,5 ποσοστιαίας μονάδας στις προθεσμιακές καταθέσεις, οι τράπεζες μόνο και μόνο εξαιτίας της κίνησης αυτής, θα έχουν την ευχέρεια να μειώσουν κατά μισή ποσοστιαία μονάδα επιπλέον, τα επιτόκια των δανείων τους, από μόνες τους, δηλαδή, χωρίς κάποιο αντίστοιχο σήμα από τις αγορές ή την κεντρική τράπεζα. Φυσικά, διευρυμένα παραμένουν ακόμη τα περιθώρια του επιτοκίου (spreads), καθώς και τα περιθώρια κέρδους, που καθιστούν τις δανειακές υποχρεώσεις πιο υψηλές, τόσο σε νοικοκυριά, όσο και σε επιχειρήσεις, αντανακλώντας το λεγόμενο ασφάλιστρο κινδύνου.


ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Πρόσφατο παράδειγμα, η ATEbank, που ανακοίνωσε μείωση από την 1η Φεβρουαρίουκατά 0,25% των κυμαινόμενων επιτοκίων του βασικού προγράμματος στεγαστικών δανείων αγροτών, σε συνέχεια της πρόσφατης μείωσης του επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και παράλληλα με αντίστοιχη μείωση στα επιτόκια Ταμιευτηρίου.

Το συνολικό κόστος των δανείων, επίκειται να μειωθεί συνολικά, λαμβανομένης μίας σειράς παραμέτρων, αν συνυπολογισθούν πέραν της αυτόνομης παρέμβασης των ίδιων των τραπεζών στα επιτόκιά τους, της προβλεπόμενης συνέχισης της πτωτικής πορείας των επιτοκίων στην ευρωζώνη. Το τελευταίο διάστημα, τόσο το euribor όσο και το παρεμβατικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχουν υποχωρήσει σε ποσοστά που υπερβαίνουν τις 2,5 ποσοστιαίες μονάδες και οι ελληνικές τράπεζες, «υπακούοντας» στο σήμα αυτό, μείωσαν αντίστοιχα τα επιτόκια των δανείων που συνδέονται με τα παρεμβατικά επιτόκια. Κυρίως βέβαια, οι μειώσεις που έχουν γίνει αφορούν τα δάνεια που είναι εκφρασμένα στο διατραπεζικό euribor, καθώς η πλειοψηφία των κυμαινόμενων είναι σε euribor. Σχεδόν οι περισσότερες τράπεζες, έχουν καταργήσει ακόμη και σαν προϊόν τα δάνεια που ως επιτόκιο αναφοράς έχουν αυτό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, καθώς ήταν... κάτω του κόστους. Ειδικά, όταν από την άλλη πλευρά, έδιναν στις προθεσμιακές τους, πολύ υψηλά επιτόκια.

Ο τόνος για μία νέα επερχόμενη μείωση επιτοκίων δόθηκε ήδη από το διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ, που στο πλαίσιο συνέντευξής του, προανήγγειλε μία νέα μείωση του παρεμβατικού επιτοκίου τον Μάρτιο, σε ποσοστό που μπορεί να υπερβαίνει το 0,25 της μονάδας, ποσοστό το οποίο αντανακλούσε τις μέχρι πρότινος μειώσεις.

Οι Ελληνες τραπεζίτες υποστηρίζουν ότι το κόστος δανεισμού έχει παρά την κρίση περιορισθεί, μέσω ακριβώς των μειώσεων των επιτοκίων από τις παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας και εκτιμούν ότι με την ομαλοποίηση της πορείας του euribor, που είχε φθάσει σε ιστορικά σημεία στα τέλη του 2008, θα επέλθει σταδιακά και η επαναφορά των spreads σε πιο λογικά επίπεδα, όσο ο κίνδυνος θα τείνει να εκλείπει.


ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΟΙ ΥΨΗΛΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ

Ακόμη και με την προβλεπόμενη αποκλιμάκωση των επιτοκίων στις καταθέσεις, το καταθετικό κοινό εξακολουθεί να απολαμβάνει υψηλές αποδόσεις. Συνδυαστικά, με μία υποσχόμενη αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού, που θα καταστήσει τις νέες συμβάσεις δανείων, αλλά και όσες τρέχουν με κυμαινόμενα επιτόκια, χαμηλότερου κόστους, ο μέσος καταναλωτής θα βρεθεί αντιμέτωπος με μία ορθολογικότερη αντιμετώπιση από το τραπεζικό σύστημα.

Αν προστεθεί σε αυτό και η απαλοιφή των στρεβλώσεων οι οποίες είχαν αποτυπωθεί σε ορισμένες τράπεζες που χρέωναν υπερβολικά κάποια έξοδα και συναλλαγές (αν και οι περισσότερες τράπεζες έχουν ελάχιστη έως καθόλου χρέωση σε όσα κατηγορούνται, π.χ. στις χρεώσεις για αναλήψεις μετρητών), τότε οι συνθήκες δανεισμού κρίνονται ευνοϊκές. Αλλωστε, οι τράπεζες, που ενίσχυσαν τα κεφάλαιά τους και με την προσφυγή στο πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, υπόσχονται και δεσμεύονται για ρυθμό αύξησης των χορηγήσεων σε ποσοστό που τουλάχιστον θα πιάσει το στόχο του 10%. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, αυτό δεν συνεπάγεται αθρόα και άνευ ορίων ή κριτηρίων έγκριση και χορήγηση δανείων. Οι προϋποθέσεις και ο μηχανισμός εγκρίσεων έχουν σαφώς γίνει πιο αυστηροί και λειτουργούν στη λογική και τη βάση, μεγαλύτερου και εις βάθους ελέγχου των υποψηφίων δανειοληπτών.


Το σημερινό τοπίο στο χώρο των καταθέσεων

Οι νέες μειώσεις προεξοφλούνται μέσα στο σκηνικό που διέπει και τον χώρο των καταθέσεων. Σαφώς, οι προσφερόμενες αποδόσεις δεν θυμίζουν αυτές των προηγούμενων μηνών, όπου οι τράπεζες στο όνομα της απουσίας ρευστότητας, φάνηκαν περισσότερο γενναιόδωρες από ποτέ, με τις προθεσμιακές για ποσά άνω των 100.000 ευρώ να αποσπούν αποδόσεις έως και 7%, προσελκύοντας όλα τα κεφάλαια που ήταν τότε επενδεδυμένα σε ομόλογα, χρηματιστήρια, σύνθετα επενδυτικά προϊόντα ή σε.... συρτάρια.

Σήμερα, η τιμολόγηση έχει αλλάξει, αλλά εξακολουθεί να είναι υψηλή, αν και βαίνει μειούμενη. Χαρακτηριστικό είναι πάντως, ότι το 70% των καταθέσεων είναι προθεσμιακού χαρακτήρα, τρίμηνες ή εξάμηνες. Ενδεικτικά, ο μέσος όρος των τραπεζικών προϊόντων στις καταθέσεις προθεσμίας, προσφέρει σήμερα για τρίμηνες καταθέσεις έως 50.000 ευρώ, επιτόκια της τάξεως του 3,50 - 3,70%. Για τα ποσά αυτά και για 3μηνες καταθέσεις, έχει σημειωθεί μία αποκλιμάκωση της τάξεως του 0,70% από τις αρχές Ιανουαρίου.

Για διάρκεια έξι μηνών και για ανάλογα ποσά, τα επιτόκια έχουν σημειώσει μεγαλύτερη πτώση και ανέρχονται στο 3,20% - 3,50%. Στις προθεσμιακές καταθέσεις που υπερβαίνουν τα 100.000 ευρώ, οι αποδόσεις που ίσχυαν μέχρι και στα τέλη του 2008 και που υπερέβαιναν το 6%, έχουν ήδη υποχωρήσει στο επίπεδο του 5% για ένα τρίμηνο, σε ορισμένες τράπεζες. Κατά μέσο όρο, οι αποδόσεις κατεβαίνουν στο 3,70% - 3,80% και για ένα εξάμηνο. Ολα όμως είναι ανάλογα με την επαρκή ρευστότητα κάθε τράπεζας. Αλλος σήμερα δανείζεται μόλις 2,5% και άλλος, εξακολουθεί να δίνει 5%. Ο μέσος όρος, πάντως, είναι όπως προαναφέρθηκε, το 3,80%.

Κέρδος 1/2/2009 07:15

Δεν υπάρχουν σχόλια: