Ο φόρος εισοδήματος βαρύνει ξεχωριστά τους συζύγους

Του Γιώργου Δαλιάνη

Οι σύζυγοι κατά τη διάρκεια του γάμου υποχρεούνται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους, στα οποία όμως ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου. Επιπρόσθετα, οι τυχόν ζημίες του ενός συζύγου, δεν δύναται να συμψηφιστούν με τα εισοδήματα του άλλου.

Σε ό,τι  αφορά την υποβολή δήλωσης εισοδήματος, υπόχρεος είναι ο σύζυγος για τα εισοδήματα της συζύγου, σύμφωνα με το άρθρο 67 ν.4172/2013. Ο φόρος εισοδήματος, που προκύπτει από την εκκαθάριση βεβαιώνεται στο όνομα του συζύγου, η ευθύνη όμως για την καταβολή της οφειλής, που αναλογεί στα εισοδήματα του καθενός, βαρύνει κάθε σύζυγο χωριστά. Αν με αίτηση του ενός συζύγου ζητηθεί ο διαχωρισμός της οφειλής που προκύπτει από την κοινή δήλωση, ο αρμόδιος προϊστάμενος της ΔΟΥ, υποχρεούται να διαχωρίσει το ποσό της οφειλής. Το έγγραφο του διαχωρισμού της οφειλής αποτελεί νόμιμο τίτλο, η ισχύς του οποίου ανάγεται στο χρόνο που έγινε η βεβαίωση του ολικού ποσού της οφειλής.

Δυστυχώς, στις περισσότερες των περιπτώσεων παρατηρείται το ανησυχητικό φαινόμενο, οι προϊστάμενοι των δικαστικών τμημάτων των Δημόσιων Οικονομικών Υπηρεσιών (Δ.Ο.Υ.), χωρίς κανένα έλεγχο και με ελαφρά τη καρδία να προβαίνουν σε κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων (καταθέσεις, ακίνητα) του άλλου και μη ευθυνόμενου συζύγου. Αυτό έχει ως επακόλουθο, οι φορολογούμενοι να εξωθούνται να ακολουθήσουν τη χρονοβόρα και κοστοβόρα δικαστική οδό, υποβαλλόμενοι σε μακρόχρονη ταλαιπωρία, χωρίς μάλιστα καμία υπαιτιότητα. Πόσο μάλλον όταν το ανεπίτρεπτο της αναγκαστικής κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων του ενός συζύγου για την είσπραξη οφειλής από το φόρο εισοδήματος του άλλου συζύγου, έχει ήδη κριθεί και από τα Ελληνικά Δικαστήρια (Απόφ.15693/05 Μονομελές Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθήνας).

Επίσης, παράνομη και καταχρηστική είναι κι η άρνηση έκδοσης φορολογικής ενημερότητας σε φορολογούμενο, επειδή ο/η σύζυγός του οφείλει στο Δημόσιο φόρο εισοδήματος από κοινή δήλωση ή λόγω του ότι υπάρχουν οφειλές, οι οποίες έχουν προκύψει από άλλες πηγές, όπως για παράδειγμα εταιρικά χρέη.

Ένα ακόμα σύνηθες σημείο τριβής μεταξύ φορολογούμενων και Δ.Ο.Υ. είναι η άρνηση των υπηρεσιών να παραλάβουν δηλώσεις των ευρισκόμενων σε διάσταση συζύγων (εγκύκλιος ΠΟΛ.1042/9.3.2006). Επίσης, αν κι έχουν εκδοθεί πλήθος διοικητικών λύσεων που υποχρεώνουν τις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες να χορηγούν αντίγραφα των κοινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και ακινήτων στις σε διάσταση ευρισκόμενες συζύγους, παρ’ όλα αυτά οι αρχές το χορηγούν με πολύ δυσκολία.

Για τη συγγραφή αυτού του άρθρου, έγινε χρήση μιας εμπεριστατωμένης και καλά τεκμηριωμένης μελέτης του τ. Εφέτη των Διοικητικών Δικαστηρίων Αθήνας, Αθανασίου Ν. Πρέζα.