Παρασκευή 23 Ιανουαρίου 2015

Νομικές δυνατότητες των δανειοληπτών ελβετικού φράγκου μετά τις πρόσφατες εξελίξεις

   
Γράφει ο Άγγελος Π. Μπώλος, Επίκ. Καθηγητής Εμπορικού Δικαίου, Δικηγόρος

Με μια κίνηση, η οποία αιφνιδίασε την Πέμπτη τις αγορές, η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας (Swiss National Bank - SNB) ανακοίνωσε ότι διακόπτει την ελάχιστη συναλλαγματική ισοτιμία του 1,20 φράγκου ανά ευρώ. Η ανωτέρω εξέλιξη προκάλεσε σε περισσότερους από 65.000 Έλληνες δανειολήπτες στεγαστικών δανείων σε ελβετικό φράγκο -σε διάστημα λίγων λεπτών- ζημιά που ξεπερνά το 1 δισ. Ευρώ. Όπως προκύπτει από σχετικά τραπεζικά στοιχεία, το ύψος των συγκεκριμένων δανείων ανέρχεται στα 6 δισ. ευρώ και η εκτίναξη στην ισοτιμία του ελβετικού φράγκου θα αναγκάσει τους δανειολήπτες να καταβάλουν περισσότερα χρήματα για να αποπληρώσουν το κεφάλαιο και τις δόσεις των στεγαστικών τους δανείων.
Στην περίπτωση των εν λόγω δανειοληπτών, κρίσιμο είναι ασφαλώς το ερώτημα του «νομικού οπλοστασίου» που οι τελευταίοι διαθέτουν, προκειμένου να στραφούν κατά της Τράπεζας που τους χορήγησε το συγκεκριμένο δάνειο με σκοπό την αποπληρωμή του στην ισοτιμία που ίσχυε κατά την εκταμίευσή του. Ήδη, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (απόφαση της 30.4.2014, υπόθεση C-26/13, Kasler) δικαίωσε ουγγρικό ζευγάρι δανειοληπτών ελβετικού φράγκου, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι: «…όσον αφορά συμβατική ρήτρα […], η απαίτηση περί σαφούς και κατανοητής διατυπώσεως των ρητρών επιβάλλει όχι μόνο οι ρήτρες να είναι διατυπωμένες κατά τρόπο σαφή και κατανοητό για τον καταναλωτή από γραμματική άποψη, αλλά επιπλέον η σύμβαση να εκθέτει κατά τρόπο διαφανή την ακριβή λειτουργία του μηχανισμού μετατροπής του ξένου νομίσματος που προβλέπει η επίμαχη ρήτρα, καθώς και τη σχέση μεταξύ του συγκεκριμένου μηχανισμού και του μηχανισμού που προβλέπουν άλλες ρήτρες σχετικά με την αποδέσμευση του δανείου, ώστε ο καταναλωτής να μπορεί να εκτιμήσει, βάσει σαφών και κατανοητών κριτηρίων, τις οικονομικές συνέπειες που τα ανωτέρω συνεπάγονται γι’ αυτόν…».
Ακολουθώντας το ανωτέρω σκεπτικό, η ελληνική δικαιοσύνη με την υπ’ αριθμ. 23/2014 από-φαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Ξάνθης αναγνώρισε ότι «ο όρος της μνημονευόμενης στο σκεπτικό της κρινόμενης δανειακής σύμβασης, σύμφωνα με τον οποίο («…εφόσον το δάνειο ή οποιοδήποτε τμήμα αυτού έχει χορηγηθεί σε συνάλλαγμα, ο οφειλέτης υποχρεούται να εκπληρώσει τις εντεύθεν υποχρεώσεις του προς την Τράπεζα … είτε σε EURO με βάση την τρέχουσα τιμή πώλησης του νομίσματος χορήγησης την ημέρα της καταβολής»), τυγχάνει καταχρηστικός και, ως εκ τούτου, άκυρος, με συνέπεια οι καταβολές, που ο ενάγων πραγματοποιεί σε ευρώ προς εκπλήρωση των απορρεουσών από τη μνημονευόμενη στο σκεπτικό της παρούσας σύμβαση υποχρεώσεών του, να πρέπει να υπολογίζονται από την εναγόμενη σε ελβετικά φράγκα, με βάση η μεταξύ των δύο νομισμάτων συναλλαγματική ισοτιμία (1,658300), που ίσχυε κατά την ημέρα εκταμίευσης του δανείου (8 Ιουνίου 2007)».
Στην ανωτέρω απόφαση, το δικαστήριο έλαβε υπόψη του και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προσφεύγοντος δανειολήπτη (επάγγελμα, μορφωτικό επίπεδο, ηλικία), καταλήγοντας στην κρίση ότι ο τελευταίος δεν ήταν σε θέσει να εκτιμήσει τις οικονομικές συνέπειες και τις μεταβολές που συνεπάγονταν γι’ αυτόν η αποδοχή του ανωτέρω όρου. Προσφάτως το Μονομελές Πρωτοδικείο Κοζάνης με την έκδοση της υπ’ αριθμ. 342/2014 απόφαση ασφαλιστικών μέτρων, υποχρέωσε το Πιστωτικό Ίδρυμα να δεχθεί την καταβολή των μηνιαίων δόσεων από το δανειολήπτη με την αρχική ισοτιμία, μέχρι τη συζήτηση της κύριας αγωγής και την έκδοση οριστικής αποφάσεως. Να σημειωθεί επίσης ότι πριν από λίγες εβδομάδες το Πολυμελές Πρωτοδικείο Ξάνθης δικαίωσε εκ νέου δανειολήπτη ελβετικού φράγκου με το ίδιο ως άνω σκεπτικό.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω εξελίξεων, λαμβάνοντας δε υπόψη τις ανωτέρω δικαστικές αποφάσεις, η προσφυγή των δανειοληπτών ελβετικού φράγκου στην ελληνική δικαιοσύνη φαίνεται να αποτελεί πλέον μια αναπόφευκτη διαδικασία. Με σχετική αγωγή τους οι δανειολήπτες μπορούν να ζητήσουν από το δικαστήριο την απάλειψη των καταχρηστικών όρων και την επαναφορά του δανείου τους στην αρχική ισοτιμία, προκειμένου να προστατευτούν από τα δυσβάστακτα οικονομικά βάρη που δημιουργεί έτι περαιτέρω η πρόσφατη απόφαση της Ελβετικής Κεντρικής Τράπεζας.

www.bolos-lawfirm.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: