Τετάρτη 9 Ιουλίου 2008

Δικαίωση του Πατριαρχείου για το Ορφανοτροφείο της Πριγκίπου

Ευρωχαστούκι στην Τουρκία

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Μάνος Χαραλαμπάκης manosh@dolnet.gr
Είναι η πρώτη φορά που το Οικουμενικό Πατριαρχείο στρέφεται κατά της Άγκυρας στα  διεθνή δικαστήρια διεκδικώντας τα δικαιώματά του- και στην προσπάθειά του αυτή  χρησιμοποίησε Έλληνες και Τούρκους δικηγόρους. Επικεφαλής της νομικής ομάδας ήταν  ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ν. Αλιβιζάτος με τον συνεργάτη του και λέκτορα  στο Πανεπιστήμιο Θράκης Γ. Κτιστάκι αλλά και ο συνάδελφός του από το Πανεπιστήμιο  Γαλατά-Σεράι, Α. Σακμάρ
Είναι η πρώτη φορά που το Οικουμενικό Πατριαρχείο στρέφεται κατά της Άγκυρας στα διεθνή δικαστήρια διεκδικώντας τα δικαιώματά του- και στην προσπάθειά του αυτή χρησιμοποίησε Έλληνες και Τούρκους δικηγόρους. Επικεφαλής της νομικής ομάδας ήταν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ν. Αλιβιζάτος με τον συνεργάτη του και λέκτορα στο Πανεπιστήμιο Θράκης Γ. Κτιστάκι αλλά και ο συνάδελφός του από το Πανεπιστήμιο Γαλατά-Σεράι, Α. Σακμάρ
Πανηγυρική ήταν η χτεσινή καταδίκη της Τουρκίας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το οποίο δικαίωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο και απεφάνθη πως το Ορφανοτροφείο της Πριγκίπου του ανήκει- και άρα εμμέσως το Φανάρι έχει γενικότερα δικαιώματα κινητής και ακίνητης περιουσίας, κάτι που δημιουργεί πρόκριμα για άλλες υποθέσεις.
Η απόφαση ελήφθη με ομοφωνία- επτά δικαστές στους επτά- ενώ ο Τούρκος δικαστής όχι μόνο δεν ζήτησε την εξαίρεσή του από την υπόθεση (κάτι που συνηθίζεται) αλλά ψήφισε κατά της χώρας του. Με νεώτερη απόφαση το Δικαστήριο θα καθορίσει τον τρόπο αποκατάστασης των δικαιωμάτων του Πατριαρχείου.
Σημειώνεται πως είναι η πρώτη φορά που το Πατριαρχείο στρέφεται κατά της Άγκυρας στα διεθνή δικαστήρια διεκδικώντας τα δικαιώματά του- και στην προσπάθειά του αυτή χρησιμοποίησε Έλληνες και Τούρκους δικηγόρους (τους κ.κ. Αλιβιζάτο, Κτιστάκι και Σακμάρ).
Με την απόφασή του το Δικαστήριο τονίζει τις επιφυλάξεις του για τον βακουφικό νόμο του 1935, στον οποίο στηρίζεται το τουρκικό κράτος για να καταπατά ρωμαίικα και άλλα μειονοτικά ακίνητα στη χώρα. Έτσι, η χτεσινή απόφαση δεν αποκλείεται να έχει και συνέχεια, εάν το Πατριαρχείο ή κάποιος άλλος θιγόμενος προσφύγει στο Δικαστήριο για άλλα καταπατηθέντα ακίνητα (αφού φυσικά εξαντλήσει τα εσωτερικά ένδικα μέσα της Τουρκίας).
Προϋπόθεση της ευρωπαϊκής προοπτικής
Η χτεσινή όμως καταδίκη της Τουρκίας έχει και πολιτική σημασία: Ο σεβασμός της νομικής προσωπικότητας του Πατριαρχείου είναι από τους όρους που έχει θέσει η Ένωση για την προώθηση της ευρωπαϊκής προοπτικής της Άγκυρας. Κι οι μεταρρυθμίσεις των σχετικών νόμων που έχει επιχειρήσει η κυβέρνηση Ερντογάν είναι εμφανές πλέον ότι δεν ανταποκρίνονται στο Διεθνές Δίκαιο και θα πρέπει να προχωρήσουν σε ουσιαστική εναρμόνιση.
Ένα δεύτερο πολιτικό συμπέρασμα είναι ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν φαίνεται να είναι ιδιαιτέρως φιλικό προς την Άγκυρα, κυρίως στο ανθρώπινο δικαίωμα της περιουσίας. Πρόσφατα, μάλιστα, καταδικάστηκε η Τουρκία για πράξεις του ψευδοκράτους στην Κύπρο- κάτι που επίσης θεωρήθηκε πρωτοφανές!
Η απόφαση θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική, διότι «το Δικαστήριο αναγνωρίζει ανεπιφύλακτα ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο όχι απλώς μπορεί να έχει ιδιοκτησία- κινητή και ακίνητη- στην Τουρκία αλλά και ότι τα δικαιώματά του προστατεύονται από το Διεθνές Δίκαιο», είπε χθες ο καθηγητής κ. Ν. Αλιβιζάτος σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στα γραφεία του Πατριαρχείου, στην Αθήνα.
Ο βακουφικός νόμος του 1935
Όπως συμπλήρωσε ο καθηγητής- o οποίος χειρίστηκε νομικά την υπόθεση- η απόφαση είναι σημαντική και για έναν ακόμη λόγο: Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διατυπώνει και πάλι τις επιφυλάξεις του για τον βακουφικό νόμο της Τουρκίας του 1935. Πρόκειται για τον νόμο που επικαλείται συστηματικά η τουρκική κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια για την καταπάτηση ρωμαίικων και άλλων μειονοτικών ακινήτων στην Τουρκία. Η τουρκική κυβέρνηση δηλαδή υποστηρίζει ότι «από λάθος» είχε εγγραφεί το ακίνητο στο όνομα του Πατριαρχείου, αντί στο όνομα του Ιδρύματος του Ορφανοτροφείου. Την ίδια τακτική ακολουθεί και για άλλα ακίνητα. Από την πλευρά του, ο Μητροπολίτης Προικονήσου κ. Ιωσήφ μεταφέροντας την ικανοποίηση του Φαναρίου, τόνισε ότι η «σημερινή ημέρα (σ.σ. η χθεσινή) είναι μεγάλη και ιστορική για το Πατριαρχείο».
Χωρίς τύχη και η έφεση
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ επιφυλάχθηκε να καθορίσει με νεώτερη απόφασή του τον τρόπο με τον οποίο θα ικανοποιηθούν τα δικαιώματά του Πατριαρχείου. Εντός τριών μηνών πάντως η Τουρκία έχει το δικαίωμα να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης στην Ολομέλεια.
Όπως εκτίμησαν όμως χθες τόσο ο κ. Αλιβιζάτος όσο και ο συνεργάτης του και λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Θράκης κ. Γ. Κτιστάκις, το πιθανότερο είναι να δικαιωθεί και πάλι το Πατριαρχείο καθώς η χτεσινή απόφαση ήταν ομόφωνη.
Σε περίπτωση που η Τουρκία δεν ασκήσει έφεση, τότε το Πατριαρχείο θα πρέπει να υποβάλει τα υπομνήματα για την επιστροφή του ορφανοτροφείου ή για την αποζημίωσή του.
Δωρεά από το 1903

Δεν υπάρχουν σχόλια: