Δευτέρα 31 Ιουλίου 2017

Η σηµασία της εταιρικής διακυβέρνησης



•Ένααποτελεσµατικόπλαίσιοεταιρικήςδιακυβέρνησηςείναι απαραίτητοσεκάθεχώραγιαναεξασφαλίσειτηνισχυρήκαιυγιή λειτουργίατηςχρηµατιστηριακήςαγοράςκαιναενισχύσειτονρόλο τωνεποπτικώναρχών. •∆ιεθνείςοργανισµοίόπωςοΟΟΣΑ, ηΠαγκόσµιαΤράπεζακαιτο ∆ΝΤέχουντονίσειτησπουδαιότητατηςΕταιρικής∆ιακυβέρνησης. •Τα πρόσφατα σκάνδαλα και η κρίση στο χρηµατοοικονοµικό τοµέα έχουν φέρειτο θέµα της εταιρικής διακυβέρνησηςστο επίκεντρο της ακαδηµαϊκήςκαιεποπτικήςπροσοχής.Πρόσφατες µελέτες έδειξαν πως εταιρίες µε υψηλά επίπεδα εταιρικής διακυβέρνησης κατάφεραν να επιβιώσουν σε περιόδους κρίσης. •Οι εσωτερικοί µηχανισµοί εταιρικήςδιακυβέρνησης(π.χ., ανεξάρτητοι διευθυντές, εσωτερικά συστήµατα ελέγχου,επιτροπές ελέγχου, επιτροπέςαµοιβών) παρουσιάζονται ως οιδηµοφιλέστεροι µηχανισµοίγιαναπειθαρχήσειηδιοίκησηκαιναπεριοριστείη ανάληψηκινδύνου.
3
Τι είναι η εταιρική διακυβέρνηση;
•Η εταιρική διακυβέρνηση έχει προσελκύσει τη διεθνή προσοχή ως µέσονα εξοµαλυνθεί ο διαχωρισµόςτης ιδιοκτησίαςκαι της διοίκησης(the agency problem) στις εισηγµένες εταιρίες. •Είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που καθορίζουντηνευρωστία του συστήµατος και τη δυνατότητά του να επιβιώνεισε περιόδους οικονοµικής κρίσης. •Περιλαµβάνειτο σύνολοτων σχέσεων τηςδιοίκησης,τουδιοικητικού συµβουλίου, των µετόχωνκαι των άλλων ενδιαφεροµένων. •Παρέχει τη δοµήµέσω της οποίας θέτονται οι στόχοι της επιχείρησηςκαι καθορίζονται τα µέσα που θα βοηθήσουν στην εκπλήρωσηαλλά και των έλεγχοτων στόχων. •Βασικόρόλογια την αποδοτικότητακαιτηνυγείατων επιχειρήσεων έχει το διοικητικό συµβούλιο, και πιο συγκεκριµένα η δοµήτου (µέγεθος, ανεξαρτησία)που«προωθείτηναποδοτικότητακαιτηνπραγµατική συζήτηση»καθώςεπίσηςκαιοδιορισµόςενόςεπαρκούςαριθµού διευθυντών«ικανώνπροςανεξάρτητηκρίσητωναπόψεωντηςδιοίκησης, τωνπολιτικώνσυµφερόντων ήάλλων εξωτερικώνσυµφερόντων».
4
Ο ρόλος του ∆ιοικητικού Συµβουλίου
•Τοδιοικητικό συµβούλιο:
•αποτελεί το αρµόδιο εταιρικό όργανογια την υιοθέτηση, την εφαρµογήκαι τον έλεγχο των στρατηγικών στόχων και πολιτικών
•γεφυρώνει αποτελεσµατικά τα συµφέροντατων διαφόρων οµάδων
•διατηρεί ένα αποδοτικόκαι οικονοµικόεποπτικό σύστηµα.
•Το µέγεθοςκαιη σύνθεσηαποτελούν δύο από τους βασικούς παράγοντες εταιρικής διακυβέρνησης.Αυτοί οι παράγοντες µπορούν να έχουν επιπτώσεις στην ικανότητατουδιοικητικού συµβουλίουνα είναι αποτελεσµατικό όργανο ελέγχου της διοίκησης και να επηρεάζει την εταιρική απόδοση(Singh καιDavidson, 2003).
5
Σύνθεση του ∆ιοικητικού Συµβουλίου

•Ταεκτελεστικάµέληείναιεπιφορτισµέναµετηνπαροχήπληροφοριώνγια τιςλειτουργίεςτηςεπιχείρησης. Ταεκτελεστικάµέλητου∆Σθαπρέπεινα ασχολούνταιµετηνκαθηµερινήδιοίκησητηςεταιρείαςκαιναδιατηρούν κάποιαςµορφήςεργασιακήσχέσηµεαυτήν.
•Κάθεάλλοµέλοςθεωρείταιµηεκτελεστικό. Ταµηεκτελεστικάµέλη συνεισφέρουνµετηναντικειµενικότητακαιτηνεξειδίκευσητουςστην αξιολόγησηκαιτηνεποπτείατωναποφάσεωντηςδιοίκησης. Ηαµοιβήκαι οιτυχόνλοιπέςαποζηµιώσειςτωνµηεκτελεστικώνµελώνείναιανάλογες µετοχρόνοπουδιαθέτουνγιατιςσυνεδριάσειςτουκαιτηνεκπλήρωση τωνκαθηκόντωνπουτουςανατίθενται.
•Ταανεξάρτηταµέληείναιµηεκτελεστικάµέλητου∆Σπουικανοποιούν ορισµένακριτήριαανεξαρτησίας.
•Σύµφωναµετοννόµο3016/2002 περίεταιρικήςδιακυβέρνησης εισηγµένωνεταιριών, το∆Σθαπρέπεινααποτελείταιτουλάχιστονκατάτο ένατρίτοαπόµηεκτελεστικάµέληκαινασυµπεριλαµβάνειτουλάχιστον2 ανεξάρτηταµηεκτελεστικάµέλη.
6
Ανεξαρτησία των µη εκτελεστικών µελών
•Για να θεωρηθεί ένα µέλος ανεξάρτητοθα πρέπει να µηνέχει κάποια από τις παρακάτω ιδιότητες: •ήτανυπάλληλοςτηςεπιχείρησηςήτουοµίλουµέσαστατελευταίαπέντεέτη, •έχει, ήείχεµέσαστατελευταίατρίαέτη, επιχειρησιακήσχέσηείτεάµεσα, είτε ωςσυνεργάτης, µέτοχος, διευθυντής, πελάτης, προµηθευτήςείτεανώτερο στέλεχοςενόςφορέαπουέχειµιατέτοιασχέσηµετηνεπιχείρηση, •είναιπρόεδροςτου∆Σήδιευθυντικόστέλεχοςτηςεταιρίας, καθώςκαιεάνέχει τιςωςάνωιδιότητεςήείναιεκτελεστικόµέλοςτου∆Σσεσυνδεδεµένηµετην εταιρίαεπιχείρησηήδιατηρείσχέσηεξαρτηµένηςεργασίαςήέµµισθης εντολήςµετηνεταιρίαήτιςσυνδεδεµένεςµεαυτήνεπιχειρήσεις. •έχειλάβειήλαµβάνειτηνπρόσθετηανταµοιβήαπότηνεπιχείρησηεκτόςαπό τηναµοιβήτουδιευθυντή, συµµετέχεισεεπενδυτικάπρογράµµατατης επιχείρησης, ηαµοιβήτουσχετίζεταιµετηναπόδοσητηςεταιρίαςήείναι µέλοςτουσυνταξιοδοτικούπρογράµµατοςτηςεπιχείρησης,
7
Ανεξαρτησία των µη εκτελεστικών µελών
•Για να θεωρηθεί ένα µέλος ανεξάρτητοθα πρέπει να µηνέχει κάποια από τις παρακάτω ιδιότητες: •έχειδεσµούςστενήςσυγγένειαςµεοποιουσδήποτεαπότους συµβούλουςτηςεπιχείρησης, διευθυντέςήανώτερουςυπάλληλους, ή µετόχουςπουσυγκεντρώνουντηνπλειοψηφίατουµετοχικού κεφαλαίουτηςεταιρίαςήσυνδεδεµένηςµεαυτήνεπιχείρησης. •έχεισηµαντικέςδιασυνδέσειςµεάλλουςδιευθυντέςµέσωτης συµµετοχήςσεάλλουςεπιχειρήσειςήοργανισµούς, •αντιπροσωπεύειένανσηµαντικόµέτοχο, •έχειυπηρετήσειστο∆Σγιαπερισσότεροαπόεννέαέτηαπότην ηµεροµηνίατηςπρώτηςεκλογήςτους.
8
Σηµασία της ανεξαρτησίας των µελών
•ΟιFamaκαιJensen(1983) σηµειώνουνότιορόλοςτων ανεξάρτητωνδιευθυντώνστο∆Σείναιθεµελιώδηςστηνπροώθηση τηςκαλήςδιακυβέρνησηςεπειδήοιεξωτερικοίδιευθυντέςέχουν τηνεκτίµησηκαιτηναποδοχήτηςαγοράς. Υποστηρίζουν πως οι εξωτερικοίδιευθυντέςθαείναιαποτελεσµατικοίστορόλοτουςγια ναµηβλάψουντηφήµητους.
•ΟBeasley(1996) συγκρίνειτιςεπιχειρήσειςπουδιέπραξανήόχι απάτηκαιδιαπιστώνειότιοιεπιχειρήσειςπουδενδιέπραξαναπάτη έχουνσηµαντικάέναυψηλότεροεπίπεδοεξωτερικώνδιευθυντών.
•ΟJensen(1986) υποστηρίζειότιότανοεξωτερικόςέλεγχοςείναι αδύνατος, οεσωτερικόςέλεγχοςυπότηµορφήτωνανεξάρτητων µελώντου∆Σείναιέναςεναλλακτικόςµηχανισµόςελέγχου.
9
Σηµασία της ανεξαρτησίας των µελών
•Πολλέςµελέτεςβρίσκουνµιαθετικήσχέσηµεταξύτουποσοστούτων ανεξάρτητωνδιευθυντώνκαιτηςεταιρικήςαπόδοσης(µεταξύάλλωνZahra και Pearce, 1989, Daily and Dalton, 1992). Γιατί; •έχουνκίνητροναενεργήσουνωςόργαναελέγχουτηςδιοίκησηςγιανα προστατεύσουντηφήµητουςωςαποτελεσµατικοίκαιανεξάρτητοι. •προσθέτουναξίαστιςεταιρίεςµετηνπαροχήεξειδικευµένωνγνώσεωνκαιτον έλεγχοτωνλειτουργιών. •συµβάλουνστηναξίατωνεταιριώνµέσωτηςαξιολόγησηςστρατηγικών αποφάσεωνκαιµέσωτουρόλουτουςστηναποµάκρυνσηανεπαρκών στελεχών. •παρέχουνπρόσθετουςπόρουςστηνεταιρίααπότηνάποψητηςπείραςήτις εξωτερικέςεπαφέςτους. •είναισεθέσηναπαρέχουνυψηλότεροβαθµόαντικειµενικότηταςστην αξιολόγησήτουςγιατηνκατάστασητηςεταιρίαςκαιειδικότερασεπεριόδους κρίσηςκαισεσηµαντικάαναδιαρθρωτικάγεγονόταόπωςοισυγχωνεύσειςκαι οιεξαγορές.
10
Κριτική προσέγγιση της ανεξαρτησίας των µελών
•Υπάρχειέναςσηµαντικόςαριθµόςµελετώνπουτείνουνναµηνυποστηρίξουν αυτήντηνθετικήπροοπτική. •Ενδέχεταιταεκτελεστικάµέληναείναισεθέσηναπαρέχουνχρησιµότερες συµβουλέςστηνεταιρία. •Οιεξωτερικοίδιευθυντέςενδέχεταιναυστερούνσεεξειδικευµένεςγνώσειςκαι σεεµπειρίασυγκεκριµένωνδιαδικασιώνσεσχέσηµετουςεσωτερικούς διευθυντές, οιοποίοισυµµετέχουνενεργάστιςδιαδικασίεςτηςεπιχείρησης. •Ταεξωτερικάµέληδιαθέτουνµόνοέναπεριορισµένοχρονικόδιάστηµαστην επιχείρηση, καισυνήθωςστερούνταιτιςαπαραίτητεςπληροφορίεςγιανα καταλάβουντηνεπιχείρησησεβάθος. •Οιεξωτερικοίδιευθυντέςενδέχεταιναδιοριστούνγιαπολιτικούςλόγους, ως εκτούτουείτεµειώνουντηναπόδοσηείτεεξυπηρετούνάλλασυµφέροντα. Ειδικότερασενευραλγικούςκλάδους, ηπλειοψηφίατωνανεξάρτητωνµελών σχετίζονταιµετηνπολιτικήήτηνδικηγορία.
11
Εµπειρικά Αποτελέσµατα
•Σεµιαµελέτη(Agoraki et al., 2010) πουπραγµατοποιήθηκεσεµεγάλο δείγµαευρωπαϊκώντραπεζών(2002-2008)παρατηρήθηκεκαταρχήν θετικήσχέσητουποσοστούτωνµη-εκτελεστικώνµελώνκαιτης κερδοφορίας.
•Εντούτοις, παρατηρείταιπωςµετάαπόέναορισµένοσηµείοηεπιπλέον προσθήκηµηεκτελεστικώνµελώνβλάπτειτηναπόδοσητηςεταιρίας. Αυτότοαποτέλεσµαείναισεσυµφωνίαµετοσυµβουλευτικόρόλοτου συµβουλίουπουαπαιτείτηνπαρουσίαεκτελεστικώνδιευθυντώντων οποίωνηγνώσηκαιταστοιχείασχετικάµετηνλειτουργίατηςεταιρίαςθα µπορούσαννασυµπληρώσουντιςικανότητεςτωνεξωτερικώνµελών.
•Ένατέτοιοαποτέλεσµαπαραπέµπειστηνισορροπίαµεταξύτουοργάνου ελέγχου(ανεξαρτησία) καιτωνσυµβουλευτικώνλειτουργιών (πληροφοριών) του∆Σ.
12
Εµπειρικά Αποτελέσµατα
•Τααποτελέσµαταµας,επίσης,απεικονίζουναρνητικήσχέσηµεταξύτης αποτελεσµατικήςδιαχείρισηςτουκόστουςκαιτηςπαρουσίαςανεξάρτητων µελών. •δενθαπρέπεινααγνοούνταιοιπολιτικέςπροεκτάσειςτουδιορισµού τωνµελώναυτών. •ηπροσθήκηανεξάρτητωνµελώνπέρααπόέναορισµένοσηµείο αυξάνειτιςδαπάνες(αµοιβέςκλπ). •οέλεγχοςκαιοιπιθανέςπροσπάθειεςτωνανεξάρτητωνδιευθυντών περιορίζονταισηµαντικάαπότηνέλλειψηείτετωναπαραίτητων πληροφοριών, ήτουαπαραίτητουχρόνου. Μιασχετικήδυσκολίαείναι ηπολυπλοκότητατωνθεµάτωνπουπρέπεινακαταλάβει, να συζητήσει, καινααποφασίσειµέσαστονπεριορισµένοχρόνοτου.
13
Εµπειρικά Αποτελέσµατα
•Κατάσυνέπεια, έναβέλτιστοµίγµαεκτελεστικώνκαιµηεκτελεστικώνδιευθυντώνείναιπροτιµότεροαπόένα συµβούλιοµευπερβολικόαριθµόανεξάρτητωνµελών.
•Τοαποτέλεσµαέρχεταισεαντίθεσηµετηνπαγιωµένη αντίληψηπωςηµεγαλύτερηπαρουσίαµη-εκτελεστικώνέχει πάνταθετικάαποτελέσµατα.
14
Εµπειρικά Αποτελέσµατα

•Τα εξωτερικά µέλη ενδέχεταινα διορίζονταιγια πολιτικούς λόγους, ως εκ τούτουείτε µειώνουν την απόδοσητης επιχείρησης είτε δεσµεύονται  από πολιτικούς περιορισµούς(Agrawal καιKnoeber, 1996).
•Η προσθήκη εξωτερικών διευθυντών, ειδικά πέρα από ένα ορισµένο σηµείο, αυξάνει το µέγεθοςτου συµβουλίου καικατ’επέκταση δυσχεραίνει το συντονισµόκαι αυξάνει τις αµοιβέςπου θα πρέπει να καταβληθούν.
•Οιπιθανές προσπάθειες των ανεξάρτητων διευθυντών ενδέχεται να περιορίζονται σηµαντικά από την έλλειψηείτε του απαραίτητου χρόνουκαι της πίστης δεδοµένου ότι µπορούν να απορροφηθούν από τις άλλες υποχρεώσεις τους(Maug, 1997;Raheja, 2005;Harris και Raviv, 2006;Adams καιFerreira, 2007).

Δεν υπάρχουν σχόλια: