Γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση

Της Ειρήνης Τζεϊρανάκη

Αν οι καούρες και οι ξινίλες έχουν αρχίσει να κάνουν σιγά σιγά να σας ταλαιπωρούν τότε μάλλον έχετε αρχίσει να υποφέρετε από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η νόσος είναι μια παθολογική κατάσταση και ονομάζεται επίσης οισοφαγίτιδα από παλινδρόμηση.

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι μια συχνή πάθηση του πεπτικού συστήματος που προκαλείται από την παλινδρόμηση του γαστρικού οξέος που υπάρχει στο στομάχι προς τον οισοφάγο και την επιστροφή του προς τα πίσω οφείλεται δηλαδή, στην ανεπάρκεια του καρδιοοισοφαγικού σφιγκτήρα. Ο σφιγκτήρας αυτός είναι ένας μυς που βρίσκεται μεταξύ στομαχιού και οισοφάγου. Ο μυς αυτός είναι διαρκώς σε σύσπαση και χαλαρώνει μόνο για να επιτρέψει σε μία μπουκιά τροφής να περάσει από τον οισοφάγο στο στομάχι. Ο ρόλος του είναι να λειτουργεί ως βαλβίδα που απαγορεύει την επιστροφή γαστρικών υγρών και τροφών προς τον οισοφάγο. Η σοβαρότητα της πάθησης εξαρτάται από την καυστικότητα του υγρού και την περιοδικότητα των επεισοδίων παλινδρόμησης την ημέρα. Οι βλάβες του οισοφάγου που προκαλούνται από τα όξινα γαστρικά υγρά, ανάλογα με τη βαρύτητα ταξινομούνται σε τέσσερις βαθμούς οισοφαγίτιδας (1ου, 2ου, 3ου, 4ου). Αυτές είναι υπεύθυνες για τα συμπτώματα του ασθενούς.

Οι βλαπτικές συνέπειες και τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης επιδεινώνονται προοδευτικά, όταν δεν γίνεται η σωστή αντιμετώπιση. Για την αποφυγή των καταστρεπτικών επιπλοκών και την ανακούφιση του ασθενούς από τα συμπτώματα, είναι αναγκαία αρχικά η θεραπεία με τα κατάλληλα φάρμακα. Μετά το τέλος της θεραπείας ο ασθενής πρέπει να ακολουθήσει ορισμένες οδηγίες, διαφορετικά τα συμπτώματα θα επανεμφανιστούν.

Συμπτώματα

• κάψιμο πίσω από το στέρνο

• πόνος στο κέντρο του θώρακα

• επίμονος βήχας

• ερυγές (ρέψιμο)

• αίσθημα βάρους στην κοιλιά και δυσπεψία

• αιμάτινες γραμμές στον εμετό

• διάβρωση των δοντιών από το οξύ.

Παράγοντες κίνδυνου:

• η διαφραγματοκήλη

• η λήψη ακατάλληλων φαρμάκων

• η κατανάλωση μεγάλων γευμάτων που είναι πλούσια σε λίπη

• η παχυσαρκία

• το κάπνισμα

• το αλκοόλ και ο καφές

• η εγκυμοσύνη

Χρήσιμες οδηγίες

• Αποφεύγετε να κοιμόσασθε σε εντελώς οριζόντια θέση. Κατά την κατάκλιση ανασηκώστε το πάνω μέρος του σώματος (πχ με μαξιλάρια κάτω από την πλάτη).

• Αποφεύγετε την κατάκλιση μετά το γεύμα γιατί έτσι παλινδρομεί πιο εύκολα το γαστρικό περιεχόμενο προς τον οισοφάγο. Μην ξαπλώνετε πριν περάσουν 2-3 ώρες από το τελευταίο γεύμα και μην κάθεστε σε βαθιές πολυθρόνες.

• Αποφεύγετε το υπερβολικό βάρος, επειδή αυξάνει την πίεση στο στομάχι, που προάγει την παλινδρόμηση.

• Αποφεύγετε τα στενά ρούχα, τις σφιχτές ζώνες, να σηκώνετε βάρη, τις ασκήσεις κοιλιακών και το σκύψιμο για να μην πιέζεται το στομάχι σας.

• Διακόψτε το κάπνισμα

Διατροφικές και

Διαιτητικές συστάσεις:

• Μικρά και συχνά γεύματα (τουλάχιστον 5), αποφυγή μεγάλων γευμάτων που αυξάνουν την γαστρική πίεση και μειώνουν την πίεση του κατωτέρου οισοφαγικού σφιγκτήρα

• Δίαιτα υψηλή σε πρωτεΐνη, η οποία αυξάνει την πίεση στο κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα και την έκκριση της γαστρίνης

• Δίαιτα χαμηλή σε λίπος- περιορισμός σε τρόφιμα τηγανητά, τσιγαριστά, ξινά, αλμύρα, πίτες με φύλλο, λιπαρό κρέας, βούτυρο και μαργαρίνη, σιροπιαστά γλυκά, ξηρούς καρπούς, κρεμώδεις και ωμές σάλτσες, σούπες το βραδύ.

• Αποφυγή τροφών που μειώνουν την πίεση στο κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα όπως σοκολάτες, καφές, τσάι, δυόσμος, μέντα, κρεμμύδια, σκόρδο, αεριούχα ποτά και αλκοολούχα ποτά.

• Αποφυγή τροφών που ερεθίζουν τον οισοφάγο όπως τομάτες, τοματοχυμός, ξινά φρούτα, χυμοί από πορτοκάλια, λεμονιά, grapefruit, κόλα, πιτυρούχο ψωμί, σκληρά λαχανικά (αγγούρι, λάχανο, πιπεριά), όσπρια.

• Αποφυγή πικάντικων φαγητών

• Αποφυγή θερμικών και χημικών τροφίμων

• Εάν ο ασθενής είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος συστήνεται Υποθερμιδική δίαιτα για απώλεια βάρους μέχρι να φτάσει στο ιδανικό βάρος

• Πρόσληψη υγρών μεταξύ γευμάτων, εάν η κατανάλωση τους γίνεται μαζί με τα γεύματα προκαλεί κοιλιακή διάταση

• Δείπνο ελαφρύ και χωρίς υγρά.