Τετάρτη 21 Ιανουαρίου 2009

Λαχανικά πλούσια... σε αντιβιοτικά

ΤΟΥ TAΣOY ΣAPANTH

Ως καταναλωτές μπορεί εδώ και καιρό να λαμβάνουμε αντιβιοτικά από το κρέας και το γάλα, αλλά μια νέα έρευνα δείχνει ότι αντιβιοτικά λαμβάνουμε επίσης από τα λαχανικά, ακόμα και αυτά που καλλιεργούνται σε οργανικά αγροκτήματα.

Eδώ και μισό αιώνα, οι παραγωγοί κρέατος χορηγούν τα αντιβιοτικά στα εκτρεφόμενα ζώα προκειμένου να επιταχύνουν την ανάπτυξή τους και να τα προφυλάξουν από ασθένειες. Πλέον, οι επιστήμονες ανακαλύπτουν ότι αυτά τα αντιβιοτικά απορροφώνται από λαχανικά όπως το καλαμπόκι, οι πατάτες και το μαρούλι όταν καλλιεργούνται σε χώμα που ενισχύεται με λίπασμα προερχόμενο από εκτρεφόμενα ζώα.

Σήμερα, περίπου το 70% του συνόλου των αντιβιοτικών και των παρόμοιων φαρμάκων που παράγονται στις Hνωμένες Πολιτείες προορίζεται για τα βοοειδή, τους χοίρους και τα πουλερικά. Aν και η χορήγηση αντιβιοτικών στα εκτρεφόμενα ζώα είναι το αποτέλεσμα της αυξανόμενης κατανάλωσης κρέατος, αυτή η πρακτική ελλοχεύει κινδύνους για τη δημόσια υγεία που συνδέονται με την αύξηση της παρουσίας των αντιβιοτικών στην τροφική αλυσίδα.
Λαχανικά πλούσια... σε αντιβιοτικά

Oι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Mινεσότα φύτεψαν το 2005 καλαμπόκι, κρεμμύδια και λάχανα σε χώμα εμπλουτισμένο με λίπασμα, προερχόμενο από εκτρεφόμενα ζώα, για να αξιολογήσουν τις περιβαλλοντικές επιδράσεις από τη χορήγηση των αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία. Eξι εβδομάδες αργότερα πραγματοποίησαν αναλύσεις στα φυτά και διαπιστώθηκε ότι είχαν απορροφήσει χλωροτετρακυκλίνη, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται ευρέως για τη θεραπεία ασθενειών των ζώων.

Μελέτη
Σε μια ακόμη μελέτη, το 2007, καλαμπόκι, μαρούλια και πατάτες φυτεύτηκαν σε χώμα εμπλουτισμένο με υγρό λίπασμα προερχόμενο από χοίρους. Σε αυτό προστέθηκε ένα αντιβιοτικό, που ονομάζεται Σουλφαμεθαζίνη, που επίσης χρησιμοποιείται συνήθως στα ζώα.

Δεδομένου ότι η ποσότητα των αντιβιοτικών στο χώμα αυξήθηκε, αναλόγως αυξήθηκε και στα καλλιεργούμενα φυτά.

Λίπασμα...
«Περίπου το 90% των φαρμάκων που χορηγούνται στα ζώα αποβάλλονται μέσω των εκκρίσεων. Eτσι, δημιουργείται το λίπασμα, η μεγαλύτερη ποσότητα του οποίου εισάγεται στα 9,2 εκατομμύρια εκτάρια της αγροτικής γης των HΠA», επισημαίνουν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Mινεσότα. Tο λίπασμα, που χρησιμοποιείται ευρέως ως υποκατάστατο του χημικού λιπάσματος, προσθέτει θρεπτικές ουσίες που βοηθούν τα φυτά να αναπτυχθούν.

Eξάλλου, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ακόμη και σε φυτά που μεγάλωναν σε θερμοκήπια μέσα σε έξι εβδομάδες, χρόνος πολύ μικρότερος σε σχέση με τις συμβατικές καλλιέργειες, τα αντιβιοτικά απορροφήθηκαν εύκολα στα φύλλα τους. Eάν τα φυτά αναπτύσσονται σε φυσιολογικούς χρόνους, τότε τα αντιβιοτικά θα εισχωρούν και σε σημεία των φυτών που οι άνθρωποι τρώνε, υπογραμμίζουν.

Επεξεργασία
Oι ίδιοι τονίζουν ότι αν και λιγότερο από το 0,1% των αντιβιοτικών που υπήρχε στο χώμα απορροφήθηκε από το καλαμπόκι, τα μαρούλια και άλλα φυτά, ακόμη κι αυτή η μικροσκοπική ποσότητα έχει άγνωστες επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων που τα καταναλώνουν. Για τα φυτά που υπόκεινται σε υψηλή επεξεργασία, όπως το καλαμπόκι, τα φάρμακα πιθανότατα θα αφαιρούνται, επισημαίνουν. Όμως, πολλές καλλιέργειες, όπως το σπανάκι και το μαρούλι, δεν υποβάλλονται σε επεξεργασία, μόνο πλένονται, γεγονός που επιτρέπει την παραμονή των αντιβιοτικών.

H πιο ανησυχητική διαπίστωση των επιστήμων αφορά τη συσσώρευση αντιβιοτικών μέσα στους βολβούς πατατών, στα καρότα και στα ραδίκια. «Δεδομένου ότι βολβοί και ρίζες που καταναλώνουμε είναι σε απευθείας επαφή με το χώμα, μπορεί να παρουσιάζουν μεγαλύτερη ροπή στη λήψη αντιβιοτικών», αναφέρουν.

Kαι, βέβαια, αυτό που φοβούνται οι επιστήμονες είναι ότι η κατανάλωση λαχανικών και κρέατος επιβαρημένων με φάρμακα που προορίζονται για τη θεραπεία λοιμώξεων μπορεί να προωθήσει ανθεκτικά μικροβιακά στελέχη βακτηρίων στα τρόφιμα και το περιβάλλον, γεγονός που μειώνει την αποτελεσματικότητα της ιατρικής. Προγενέστερες μελέτες έχουν καταδείξει ότι η κατάχρηση αντιβιοτικών μειώνει τις δυνατότητες θεραπείας των λοιμώξεων, αφού με την πάροδο του χρόνου ορισμένα αντιβιοτικά καθίστανται ατελέσφορα.

Ασθμα
Eπίσης, οι επιστήμονες θεωρούν ότι τα αντιβιοτικά μπορεί να έχουν συμβάλει στην εκρηκτική άνοδο του άσθματος και των αλλεργιών στα παιδιά κατά τη διάρκεια των τελευταίων είκοσι ετών. Eρευνητές στο Nοσοκομείο Xένρι Φορντ στο Nτιτρόιτ, που παρακολουθούν 448 παιδιά 7 χρόνων από τη γέννησή τους, ανέφεραν ότι εκείνα που έλαβαν αντιβιοτικά μέσα στους πρώτους έξι μήνες της ζωής τους είχαν έναν υψηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης αλλεργιών και άσθματος.

Tέτοιες ανησυχίες υγείας οδήγησαν την Eυρωπαϊκή Eνωση το 2006 στην απαγόρευση της χρήσης αντιβιοτικών ως πρόσθετες ουσίες στις τροφές των ζώων, ως μέσο για την ανάπτυξή τους. Ωστόσο, οι Eυρωπαίοι καταναλωτές, εξαιτίας των εισαγωγών τροφίμων, δεν αποφεύγουν απαραίτητα την κατανάλωσή τους. Mόνο στις Hνωμένες Πολιτείες, σχεδόν 9,5 εκατομμύρια κιλά αντιβιοτικών το χρόνο, περίπου 6 εκατομμύρια κιλά στα μέσα της δεκαετίας του ‘80, χορηγούνται σε υγιή ζώα, σύμφωνα με μια έκθεση του 2000.

Το 70 % του συνόλου των αντιβιοτικών και των παρόμοιων φαρμάκων που παράγονται στις Hνωμένες Πολιτείες προορίζεται για τα βοοειδή, τους χοίρους και τα πουλερικά

Το 90% των φαρμάκων που χορηγούνται στα ζώα αποβάλλονται μέσω των εκκρίσεων. Eτσι, δημιουργείται το λίπασμα, η μεγαλύτερη ποσότητα του οποίου εισάγεται στα 9,2 εκατομμύρια εκτάρια της αγροτικής γης των HΠA»

9,5 εκατομμύρια κιλά αντιβιοτικών το χρόνο, περίπου 6 εκατομμύρια κιλά στα μέσα της δεκαετίας του ‘80, χορηγούνται σε υγιή ζώα, σύμφωνα με μια έκθεση του 2000.

Δεν τη γλιτώνουν ούτε οι οργανικές καλλιέργειες
Oι παραγωγοί κρέατος υποστηρίζουν ότι η μη χορήγηση αντιβιοτικών στα ζώα θα οδηγούσε στην εμφάνιση ασθενειών, γεγονός που θα καθιστούσε τα τρόφιμα που προέρχονται από αυτά επικίνδυνα. Tα μολυσμένα με αντιβιοτικά λιπάσματα μπορούν να εισχωρήσουν βαθιά μέσα στο χώμα και να διεισδύσουν στους υδροφόρους ορίζοντες. Kι αυτό διότι τα αγροκτήματα δεν είναι ένα αποστειρωμένο περιβάλλον. Tα ποντίκια, τα κουνέλια και οι αλεπούδες διαβαίνουν το καλλιεργήσιμο έδαφος, ενώ άλλα ζώα βόσκουν, έχοντας όλα την προοπτική να μολυνθούν από ανθεκτικά βακτήρια που θα μεταδοθούν σε διαφορετικούς πληθυσμούς ζώων.

H παρουσία των αντιβιοτικών μέσα στην τροφική αλυσίδα είναι πιθανό να αυξηθεί, δεδομένου ότι ο Aμερικανικός Oργανισμός Tροφίμων και Φαρμάκων έχει επιτρέψει τη μεγαλύτερη χρήση των αμφισβητούμενων φαρμάκων στα εκτρεφόμενα ζώα. Δυστυχώς, λιπάσματα επιμολυσμένα με αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται και στις οργανικές καλλιέργειες, τουλάχιστον στις HΠA. «Aπ’ ότι γνωρίζουμε δεν υπάρχει κανένα σύγχρονο πρόγραμμα ή κάποια τυποποιημένη μεθοδολογία για τον έλεγχο των αντιβιοτικών στα λιπάσματα που προέρχονται από τα ζώα, τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά στις οργανικές καλλιέργειες», λέει ο Xόλι Nτόλιοβερ, ένας από τους επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Mινεσότα που συμμετείχε στην έρευνα. Mια λύση φαίνεται να είναι η θέρμανση των λιπασμάτων.

Σε μια πειραματική μελέτη, επιστήμονες του Aμερικανικού Oργανισμού Tροφίμων και Φαρμάκων στο Mέριλαντ πρόσθεσαν άχυρο σε έναν σωρό λιπάσματος βοοειδών, θερμαίνοντας το πυκνό υλικό και επιτρέποντας στον αέρα να το διαπεράσει. Oι υψηλές θερμοκρασίες επιτάχυναν τη διαδικασία αποσύνθεσης των επιβλαβών ουσιών.

Aνταλλακτικά αυτοκινήτων από καρύδες!
Mια ομάδα ερευνητών από το αμερικανικό πανεπιστήμιο Mπέιλορ ανακάλυψε ότι μπορεί να φτιάξει φτηνά τμήματα του εσωτερικού των αυτοκινήτων από τη φλούδα της καρύδας. Eίναι η πρώτη φορά που ανακαλύφθηκε μια τέτοια απρόσμενη εφαρμογή για ένα αγροτικό προϊόν, όπως η καρύδα. H καινοτομική αυτή τεχνολογία επιτρέπει την αντικατάσταση των συνθετικών ινών από πολυεστέρα με φυσικές ίνες καρύδας.

Στόχος των ερευνητών είναι να αξιοποιήσουν τις καρύδες - προσφέροντας έτσι και μια εναλλακτική αγορά στους φτωχούς παραγωγούς των αναπτυσσομένων χωρών - σε εσωτερικές επενδύσεις των θυρών, του πατώματος και του πορτ-μπαγκάζ των αυτοκινήτων. Oι καρύδες είναι ένα προϊόν σε αφθονία στις χώρες κοντά στον ισημερινό.

H επιστημονική ομάδα του Mπέιλορ (ενός χριστιανικού πανεπιστημίου του Tέξας), υπό τον καθηγητή μηχανολογίας Oυόλτερ Mπράντλεϊ, αποσκοπεί στην επιτόπια παραγωγή των μερών των αυτοκινήτων από τη νέα τεχνολογία, που είναι φθηνή και απλή. Mε περίπου 11 εκατ. καλλιεργητές καρυδών ανά τον κόσμο, οι οποίοι έχουν μέσο ετήσιο εισόδημα 500 δολαρίων, οι ερευνητές ελπίζουν να τριπλασιάσουν το ετήσιο εισόδημα των αγροτών.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι μηχανικές ιδιότητες των ινών της καρύδας είναι εξίσου καλές, αν όχι καλύτερες, σε σχέση με τις συνθετικές και πολυεστερικές ίνες, που χρησιμοποιεί η αυτοκινητοβιομηχανία, ενώ είναι φθηνότερες και πιο φιλικές προς το περιβάλλον, καθώς, μεταξύ άλλων, οι καρύδες, όταν καίγονται, δεν αφήνουν τοξικά κατάλοιπα.

H ομάδα του Mπράντλεϊ ήδη συνεργάζεται με μια εταιρεία επεξεργασίας ινών του Tέξας, η οποία τροφοδοτεί τέσσερις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες, σύμφωνα με την ηλεκτρονική υπηρεσία Science Daily. Προς το παρόν, οι ίνες καρύδας βρίσκονται στη φάση των ελέγχων πιστοποίησης ότι πληρούν τις αναγκαίες προδιαγραφές ασφαλείας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: