5+1 αιτίες για τη στυτική δυσλειτουργία

Η ανδρική σεξουαλική λειτουργία αποτελείται από τις ακόλουθες φάσεις: Επιθυμία, Διέγερση, Οργασμός και Εκσπερμάτιση. Η εναρμόνιση των παραπάνω φάσεων οδηγεί στη σεξουαλική ικανοποίηση και αποτελεί έκφραση της σεξουαλικής υγείας
Οι διαταραχές της ανδρικής σεξουαλικότητας περιλαμβάνουν διαταραχές της Επιθυμίας (μειωμένη ή έλλειψη επιθυμίας, σεξουαλική αποστροφή), διαταραχές της Διέγερσης (στυτική δυσλειτουργία, παρατεταμένη στύση, ανωμαλίες της μορφής του πέους), διαταραχές του Οργασμού (ανοργασμία, καθυστερημένος οργασμός), διαταραχές της Εκσπερμάτισης (πρόωρη εκσπερμάτιση, καθυστερημένη εκσπερμάτιση, έλλειψη εκσπερμάτισης και παλίνδρομη εκσπερμάτιση) και διαταραχές της Αισθητικότητας (υπό και υπέρ αισθητικότητα και πόνος).

Στο άρθρο αυτό θα αναφερθούμε στη στυτική δυσλειτουργία, η οποία είναι μια διαταραχή που εμφανίζεται ολοένα και συχνότερα και επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής πολλών ανδρών και τη σχέση πολλών ζευγαριών. Ως στυτική δυσλειτουργία ορίζεται η μόνιμη ή παροδική ανικανότητα για επίτευξη ή και διατήρηση πεϊκής στύσης ικανής για την εκτέλεση της σεξουαλικής πράξης.

Είναι ένα πρόβλημα αρκετά κοινό και, σύμφωνα με μία σημαντική μελέτη η οποία έγινε στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1990, το 52% των ανδρών ηλικίας από 40-70 ετών παρουσίαζε από ελαφριά έως βαριά στυτική δυσλειτουργία.

Επίσης, πρέπει να αναφέρουμε ότι ο αριθμός των κρουσμάτων παγκοσμίως αυξάνει και ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις τα περιστατικά αυτά από 155.000.000 παγκοσμίως το 1995 θα φτάσουν τα 322.000.000 το έτος 2025. Ενας από τους κύριους λόγους της αύξησης αυτής είναι η σημαντική αύξηση του μέσου όρου ζωής που αποτελεί και κύριο προδιαθεσικό παράγοντα για την εμφάνιση στυτικών διαταραχών.

Τα αίτια τις στυτικής δυσλειτουργίας μπορούν να ταξινομηθούν σε οργανικά, ψυχογενή και μεικτά.

Τα ψυχογενή αίτια, τα οποία και υπερτερούν στις μικρότερες ηλικίες, οφείλονται σε πολύ συχνές στην εποχή μας καταστάσεις, όπως η κατάθλιψη, το stress, το άγχος της πρώτης φοράς σε νέα άτομα κ.ά.

Η ίδια η καθημερινή ζωή μάς καθηλώνει μέσα από τα πρέπει και τη συνεχή διεκδίκηση ενός ρόλου που πάνω στο σεξ θα βγάλει υπερένταση, εκνευρισμό και δεν μας αφήνει να χαλαρώσουμε και να χαρούμε τη σεξουαλική επαφή.

Ο αγχώδης και βιαστικός άνδρας κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να χάσει χωρίς λόγω και αιτία τη στύση του. Οταν το μυαλό του είναι γεμάτο από χιλιάδες σκέψεις μέσα στο ερωτικό παιχνίδι, η ερωτική του διάθεση αδειάζει μένοντας μηχανικά κάτω από την υποχρέωση του να κάνει έρωτα, παρά από την ανάγκη του «θέλω να κάνω έρωτα».

Πολλοί άνδρες χαρακτηριστικά αναρωτιούνται γιατί, ενώ το βράδυ έχουν ερωτική διάθεση, ξαφνικά κάτω από μια σκέψη αλλά και από την κούραση της ημέρας μπορεί αυτή να φύγει, δημιουργώντας το άγχος του να συνεχίσουν μια ερωτική επαφή χωρίς να την νιώθουν. Ακόμη δε και από τον φόβο να μην αρνηθούν το ερωτικό κάλεσμα της συντρόφου οδηγούνται μηχανικά στο ερωτικό κρεβάτι, όπου είναι πιθανόν να μη λειτουργήσουν χάνοντας ξαφνικά τη στύση τους.

Τα οργανικά αίτια διακρίνονται σε:

1. Αγγειακά: (ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία και καρδιαγγειακή νόσο) που οφείλονται σε παθήσεις πολύ συχνές πλέον στην εποχή μας. Μελέτες έχουν δείξει ότι ασθενείς με στυτική δυσλειτουργία αγγειακού τύπου εμφανίζουν αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάζουν στεφανιαία νόσο. Μάλιστα, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι ασθενείς με στυτική διαταραχή, χωρίς ιστορικό στεφανιαίας νόσου, όταν υποβλήθηκαν σε καρδιολογικό έλεγχο το 20% περίπου παρουσίαζε βλάβες στα στεφανιαία αγγεία χωρίς να το γνωρίζει.

2. Νευρογενή: (ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας, νόσο του Parkinson, εγκεφαλικό επεισόδιο, χειρουργική της πυέλου, όπως ριζική προστατεκτομή, ριζική κυστεκτομή κ.ά.).

3. Ορμονικά: (ασθενείς με υπογοναδισμό, υπο- και υπερθυρεοειδισμό).

4. Ανατομικά: (συγγενείς και επίκτητες γωνιώσεις του πέους).

5. Οφειλόμενα σε φάρμακα και ουσίες: (αντι-υπερτασικά, αντικαταθλιπτικά, αντιανδρογόνα, καπνός, αλκοόλ, ναρκωτικές ουσίες).

Θα πρέπει να τονίσουμε ότι σήμερα διαθέτουμε αξιόπιστες λύσεις για όλους τους ασθενείς με προβλήματα στύσης.

Στην πρώτη γραμμή θεραπείας ανήκουν τα φάρμακα από το στόμα (σιλδεναφίλη, τανταλαφίλη, βαρδεναφίλη) τα οποία είναι απολύτως ασφαλή, εύκολα στη χρήση και αποτελεσματικά στο 70-80% των ασθενών. Παγκοσμίως σήμερα περίπου 40.000.000 ασθενείς χρησιμοποιούν κάποιο από τα παραπάνω τρία φάρμακα, ενώ στην Ελλάδα ο αριθμός αυτός φτάνει τις 200.000. Στην πρώτη γραμμή θεραπείας ανήκει και η συσκευή vacuum (προκαλεί τεχνητή στύση χρησιμοποιώντας κενό αέρα).
# Στη δεύτερη γραμμή θεραπείας ανήκουν οι ενδοπεϊκές ενέσεις (τις οποίες ο άνδρας μαθαίνει να κάνει μόνος του), καθώς και η ενδοουρηθρική τοποθέτηση ουσιών που προκαλούν στύση.
# Στην τρίτη γραμμή θεραπείας βρίσκεται η χειρουργική τοποθέτηση ενδοπεϊκών προθέσεων, οι οποίες αποτελούν έναν πολύ αξιόπιστο και αποτελεσματικό στυτικό μηχανισμό.
# Τέλος υπάρχουν και θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης για ειδικές κατηγορίες ασθενών.

Εκείνο που πρέπει να γνωρίζουν όλοι οι άνδρες είναι ότι για να έχουν πιθανότητες να διατηρήσουν μια υγιή στύση θα πρέπει να βελτιώσουν ορισμένες παραμέτρους του τρόπου ζωής τους, όπως να διακόψουν το κάπνισμα, να μειώσουν την κατανάλωση αλκοόλ και λίπους, να μειώσουν το stress, καθώς και να ασκούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Σε επόμενα άρθρα θα αναφερθούμε τόσο στη στυτική δυσλειτουργία αναλυτικότερα όσο και στις άλλες διαταραχές της ανδρικής και γυναικείας σεξουαλικότητας.


Κωνσταντίνος Ρόκκας, Χειρουργός ουρολόγος, Ανδρολόγος